Yetiştiricilerin derdi bitmiyor: ‘Hayvancılık sektörü kumar gibi’

HABER: DİLAN KUTLU / Kamera: DURSUN ALKAYA

ankara Ayaş ilçesinde besicilik yapan 34 yaşındaki Yakup Çomak, “Geçen yıl kurbanlık parayla aldığınız hayvan bu yıl para kazanıyor ama seneye alacağı kurbanlık hayvanın yerine koyamıyorsunuz. Besici. Gelecek sene alacağı kurban 180-290 lira terazi. Kurbanı şu an 150 liradan satıyor. “Bu adamın mükemmel bir hayvan alma şansı yok. Yem fiyatları, kiralar… Bir damızlık tutar, ahırını yönetemeyince hayvan işini bırakır. Çiftçiliği bırakıp inek kesiyor” dedi.

Ankara’nın Ayaş ilçesinde besicilik yapan 34 yaşındaki Yakup Çomak, şunları söyledi:

“Hatırladığım kadarıyla hayvancılıkla uğraşıyorum. Hayvan kesmekle ilgili, kumarla ilgili. Bir yıl güzel, 4 yıl korkunç. 4-5 yıldır hayvancılıktan para kazanmıyoruz. .Bu sene biraz para kazandık herkes ‘Aaa çok para kazandı’ dedi ama o kadar değil.Yok bir şey.Canlı ağırlık bu sene 180-190 lira.Karkas beslediğim ve karkas sattığım etin ağırlığı yıllık şu anda 215 TL.Hammadde yurt dışından olduğu için yem fiyatları dolar bazında.Fazla kazanmıyoruz.

Geçen yıl kurbanlık fiyatlardan aldığınız hayvan bu yıl para kazanıyor ama yetiştirici seneye alacağı kurbanlık hayvanın yerini alamıyor. Gelecek yıl alacağı kurbanlık hayvan için 180-290 liralık bir terazi. Şu anda mağduru 150 TL’ye satıyor. Bu adamın aynı hayvanı alma şansı yok. Yem fiyatları, kiralar… Bir damızlık tutar, ahırını yönetemeyince hayvan işini bırakır. Yemliği bırakır, ineği keser.

Geçen sene Kastamonu’dan 700 tane hayvan aldım. Bu yıl gidiyorum, orada hayvan yok. Adam ineği, düveyi, hepsini boğazladı. Damızlık hayvan yoktur, üretmez. Büyük üreticiler bir şekilde işini yapıyor, yurt dışından ithal hayvanlar geliyor. Avrupa’dan geliyor. Şimdi para kazanıyorlar. Ama yarın ne olacağını kimse bilemez. Türkiye’de normal bir standart fiyat yoktur. İzleme yok. Adam ekonomik sebeplerden dolayı 2-3 aylık bir hayvanı kesebilirsin diyor. Adam besleyemeden kesiyor. Öte yandan gelecek yıl üretim daha da düşüyor. Kestikçe düşüyor. Ancak devletimiz, Tarım Bakanımız buna bir dayanak verirse ‘Diş damızlık hayvanı kesmeyin. Kışın yem desteğinizi vereyim. Adam muhtemelen bu hayvanı satmaz.

Diyelim ki canlı skala şu anda 140-150’nin ortasında değişiyor. Ben olsam kurbanlığı o paraya satmazdım. Adam bir buzağı keser, dolaba koyar ve bir yıl boyunca yer. Ama yetiştiricinin durumunu kimse bilmiyor. Bir yıldır buraya çöp atıyoruz. Bir hayvan ortalama 10-12 ayın ortasında 30 bin TL yer. Küçük çiftçi, köylü bunu nasıl yapacak? Biz saman ithal ediyoruz, öyle bir şey yok. Buğday ve arpa ithal ediyoruz. Saman ağırlığı 3 bin 500- 4 bin TL civarında. Yemin çantası şu anda 430-440 civarında. Geçen yıl 130 liraydı.